molen_in_de_winter.png

Snypsnaren

Het trieste einde van dokter De Boer

In 1843 vestigde de jonge dokter Dirk de Boer zich in Marrum. Hij was opgegroeid in Holwerd en op 22-jarige leeftijd werd hij dokter in Marrum. Hij trouwde in hetzelfde jaar met Berbera Houtsma, een volle nicht van hem. Hij kwam uit een welgesteld milieu en dat gold nog meer voor zijn vrouw. De dokter kocht een riant huis, dat tot die tijd als herberg in gebruik was geweest. We kennen het als De Groene Oase aan de Lage Herenweg 30. (foto)

Dokter De Boer was goed voor de armen. Hij had namelijk een bijzondere manier van afrekenen met degenen die het financieel niet ruim hadden. De rekening van de dokter moest worden betaald en als het geld dan voor hem uitgeteld was, tekende de dokter een kwitantie dat de rekening voldaan was. ... maar de armlastige patiënt mocht het geld dan ook weer meenemen. De arme mensen vertrouwden zo op deze barmhartige manier van doen dat ze wel eens wat geld leenden en tegen degene die het geld uitleende zeiden: ik sil it jo aanst wer bringe, ik moat efkes nei dokter ta. Dokter De Boer moest het geld gezien hebben en in huis gehad hebben, maar dat was dan ook genoeg.

Dat dit verhaal vastgelegd is, is te danken aan Pieter Jelles Wierstra die veel over Marrum heeft geschreven. Hij heeft dokter De Boer niet zelf gekend maar had veel over hem gehoord van oudere inwoners. Wierstra schreef ook dat de dokter aan een besmettelijke ziekte overleden is, hij was toen 44 jaar.

Aan boord van een schip in de haven van Marrum was iemand ernstig ziek. De Marrumers durfden er niet heen en volgens Wierstra maakten ze zich er van af door te zeggen dat ze niet hoefden te helpen omdat de mensen vreemden waren. (Niet fraai, maar wat zou jij hebben gedaan in die tijd?) Volgens de overlevering moet dokter De Boer toen gezegd hebben: Mannen, wy moatte helpe, en hij was de eerste. Maar hij liep wel een besmetting op en heeft het met zijn dood moeten bekopen. De doodsoorzaak zou een tyfusbesmetting zijn geweest. Tyfus was een besmettelijke infectieziekte die vooral bij gebrekkige hygiënische omstandigheden de kop op kon steken.

overlijdensadvertentie dokter de boer

De dokter overleed op 6 januari 1865. Weduwe Berbera Houtsma zou tot 1873 in Marrum blijven wonen en stierf in 1875; het dokterspaar had geen kinderen.

Wie was dan de onfortuinlijke patiënt aan boord van het schip?
Waarschijnlijk gaat het om de 62-jarige turfschipper Sybren Eelkes Jongsma, overleden 7 november 1864. Hij woonde op zijn schip dat toen in de haven van Marrum lag, vlakbij het huis van dokter De Boer. 

haven marrum ca1930 turf vdLey
De haven van Marrum, ca. 1930, met het turfschip van Hendrik v.d. Ley. Op de kade staan manden gevuld met turf.